In januari kwam het onderwerp al aan orde,
toen stemde de gemeenteraad voor een stap naar de Regio Achterhoek. Maar, Montferlandse raadsleden mistten wel informatie. Zo zijn er zorgen over het aantal woningen dat gebouwd mag worden en hoe en met wie er voortaan gelobbyd wordt. Ook zijn er grote vraagtekens over de totale kosten die de overstap met zich meebrengt. Op een deel van de vragen is nu antwoord gekomen. Montferland kan tot 2030 nog steeds de kleine 1.500 woningen uit de bestaande woondeal bouwen, de lobbykracht tussen de Achterhoek en de GMT wordt niet gebundeld en er moet worden betaald.
Het college wil een kleine drie ton vrijmaken, maar hoeveel de stap naar de Regio Achterhoek exact kost, is nog niet duidelijk. Zo blijven er verschillende afspraken met de GMR doorlopen in 2024. Woningcorporatie Plavei verwacht voor de overstap naar de Achterhoek op jaarbasis 70.000 euro extra kosten te hebben. Woningzoekenden kunnen hun 'gecorrigeerde inschrijftijd' meenemen naar het platform Thuis in de Achterhoek. De kosten hiervan bedragen 75.000 tot 100.000 euro. Hierover volgen nog gesprekken met de gemeente. "Maar Plavei moet geen krokodillentranen laten over onze keuze", aldus burgemeester Harry de Vries.
Verloochenen afkomst
Met name Martin Som (VVD) was uitermate kritisch. Volgens hem moet er helemaal geen keuze worden gemaakt, maar zou Montferland van beide samenwerkingsverbanden lid moeten worden. De provincie zou volgens de Didammer zelfs willen bijdragen aan de dubbele kosten. De voormalig wethouder ziet grote onzekerheden op veel gebieden, waaronder woningbouw, het bedrijventerrein in 's-Heerenberg en het meepraten over projecten. Som sprak over het 'verloochenen van de afkomst': "Dit gaat een historische grens kunstmatig verleggen. De schakelgemeente Montferland gaat met de rug naar één regio staan."
'Raar dat u dat zegt'
De burgemeester richtte zich rechtstreeks tot Som. Volgens De Vries wordt de woondeal één op één overgenomen en blijft DocksNLD als bedrijventerrein staan. Ook is de burgemeester hoopvol over de Regiodeal die de Regio Achterhoek in wil dienen: "Die bedraagt 33 miljoen euro, dat heb ik gehoord en die is ingediend. Ik heb dus geen idee waarom u zo'n somber scenario schetst. Wat ik u kwalijk neem, is dat u de burgemeester verwijt dat hij geen binding heeft met Didam. Dat vind ik raar dat u dat zegt. Montferland is één geheel voor mij, en zo brengen we het ook naar voren."
'Ze lachen ons uit in Brussel'
De Regio Achterhoek ziet het bundelen van lobbykracht met de GMR als niet haalbaar. Over de samenwerking moet per onderwerp worden bekeken wat wenselijk is, vindt de Regio Achterhoek, waarbij ook belangrijk is wat 'in Duitsland strategisch gewenst is'. De Montferlandse burgemeester ziet daar een rol voor zichzelf weggelegd: "Wij blijven hameren op het bundelen van lobbykracht, Gelderland is te klein om met drie regio's te lobbyen. Ze lachen ons uit in Brussel."
Regio Achterhoek
Op dit moment zijn Aalten, Bronckhorst, Berkelland, Doetinchem, Oost Gelre, Oude IJsselstreek en Winterswijk onderdeel van Regio Achterhoek, dat volgende week het vijfjarig jubileum viert. De deur staat wagenwijd open voor een terugkeer van Montferland. “De toetreding is voor zowel de gemeente zelf als voor de regio van meerwaarde”, vindt burgemeester Mark Boumans van Doetinchem, voorzitter van het samenwerkingsverband. “Een extra gemeente in ons regionale netwerk geeft ons meer slagkracht en maakt de lijnen tussen ons als gemeenten korter."
Per januari lid
Als de gemeenteraad op donderdagavond 5 oktober instemt, hoopt Montferland vanaf 1 januari lid te zijn van de Regio Achterhoek. Dit is ook volgens de samenwerkingsorganisatie een realistische datum. Tegelijkertijd wordt er een uittredingsverzoek ingediend bij de GMT. De gemeente stelt eenmalig 275.000 euro beschikbaar om het lidmaatschap van het Achterhoekse samenwerkingsverband voor elkaar te krijgen.
Foto: REGIO8