"De gemeente wil af van de taxibusjes en doet een beroep op de ouders. Ouders zouden hun kinderen zogenaamd één of twee keer per week zelf kunnen halen en brengen. Maar mijn ene zoon gaat naar school in Lichtenvoorde en mijn andere zoon in Doetinchem. Dat is praktisch niet haalbaar," zegt Remco van Aken, vader van twee kinderen met een beperking. Samen met andere ouders heeft hij zich verenigd. "We willen onze stem laten horen. Er wordt veel geschreven over de plannen van de gemeente, maar het gaat om onze kinderen. Wij willen het tegengeluid laten horen. Dit gevoel heerst bij vrijwel alle ouders die met de wijzigingen te maken krijgen", vult moeder Susie Schadron aan.
Het beroep op ouders is niet het enige dat de gemeente wil invoeren. Schadron: "Ze willen centrale opstapplaatsen in de kernen organiseren op de dagen dat de kinderen wél met het busje gaan. Daarnaast doen ze een beroep op ouders om te gaan carpoolen. Maar ik wil simpelweg die verantwoordelijkheid voor kinderen van anderen niet dragen. Het gaat niet om onwil, maar ik weet niet altijd wat een ander kind nodig heeft."
Ouders maken zich ook zorgen over plannen om op termijn grotere bussen in te zetten. "Ze komen volledig overprikkeld op school aan als ze van opstapplaats naar opstapplaats moeten reizen. Dan moet de dag nog beginnen. Dat is geen goed idee voor kinderen die baat hebben bij rust, structuur en voorspelbaarheid," zegt vader Martijn Barink.
Zelfstandigheid verdwijnt
Sommigen zeggen misschien: andere ouders brengen hun kinderen ook naar school, waarom zouden deze kinderen recht hebben op vervoer? "Maar het gaat hier om middelbare scholieren, die normaal ook niet door hun ouders naar school worden gebracht", aldus Van Aken. Ouders zien juist een stukje zelfstandigheid in het vervoer met een busje. "Mijn kind staat in zijn kracht als hij zelfstandig het busje instapt, met andere mensen omgaat en zijn ding doet zonder mijn hulp. Als ik hem zelf moet brengen, is deze zelfstandigheid weg", aldus Schadron.
Waarom deze verandering?
De ouders zijn uiterst tevreden over hoe het nu gaat. Volgens hen worden de kinderen op deze manier langzaam zelfstandiger. "Dit is precies de leeftijd waarop je je kinderen steeds meer loslaat. Je ziet ze langzaam volwassen worden. Dat is bij deze groep niet anders dan bij kinderen die naar een gewone middelbare school gaan", zegt moeder Wendy Vinkenvleugel. Van Aken vult aan: "Het enige wat ik kan bedenken is dat het een bezuiniging is. Maar ondanks dat deze manier van vervoer een paar ton per jaar scheelt, zegt de wethouder dat dit niet de reden is. Als het geen bezuiniging is, laat het dan gewoon zoals het is, want dit werkt toch?"
Geen onderwijs dichtbij
De kinderen van deze ouders gaan allemaal naar scholen buiten de gemeente Oude IJsselstreek. Dit komt omdat er binnen de gemeente geen speciaal onderwijs beschikbaar is. "Het gaat hierbij niet alleen om speciaal voortgezet onderwijs, maar ook om speciaal basisonderwijs", benadrukt Schadron. Ouders wijzen erop dat deze kinderen geen keuze hebben in een school om de hoek. Schadron: "Als er een geschikte school in de gemeente was, had ik er veel minder problemen mee gehad om een keertje mee te fietsen, bijvoorbeeld. Maar nu hebben we geen enkele keus in passend onderwijs dichtbij." Het merendeel van de kinderen van de ouders die zich hebben uitgesproken gaat naar 'Het Bariet' in Lichtenvoorde. Daarnaast liggen veel VSO-scholen op flinke afstanden.
Niet meegenomen in het proces
Wat ouders vooral dwarszit, is de manier en het moment waarop zij zijn geïnformeerd over dit besluit. Van Aken: "We moesten via de school en de media horen dat er iets stond te gebeuren. De school adviseerde ons met klem om naar de info-avond te gaan. Ook zij zien dit als een probleem. Je zou toch verwachten dat wij als ouders als eersten zouden worden meegenomen." Hij heeft ook kritiek op de enquête die de ouders mochten invullen: "Eén vraag was bijvoorbeeld: Hoe denk je dit probleem op te lossen? Dat kwetst me echt, alsof mijn kinderen een probleem zijn voor de gemeente. Een lastige doelgroep die ze alleen maar geld kost."
School uit zorgen
De directeur van vso 'Het Barriet' in Lichtenvoorde, Imalda Aalders, houdt de situatie nauwlettend in de gaten ."Ik onderschrijf echt wel de zorgen van de ouders. Daarom heb ik ze ook geadviseerd om sowieso naar de info-avond te gaan." Aalders vindt het in eerste instantie iets tussen de ouders en gemeente, maar wil wel helpen waar nodig: "Ik vind het goed om te kijken om zo zelfstandig mogelijk te reizen. Het is wel echt een groot risico als dit een verplichtend karakter gaat krijgen. Dit kan echt voor veel stress zorgen, de ouders van deze gezinnen hebben het vaak al niet makkelijk."
Meest toegankelijke gemeente?
"De gemeente is trots op hun samenwerking met de stichting Onbeperkt Meedoen en op de titel 'Meest toegankelijke gemeente'. Maar toegankelijkheid is meer dan drempels weghalen. Het betekent ook zorgen voor goed leerlingenvervoer voor de groep die het keihard nodig heeft", zegt Barink. Volgens de ouders wordt nu een stukje basiszorg ontnomen. "Er wordt bezuinigd over de rug van onze kinderen. De gemeente heeft geen idee wat ze doet. Ik roep de raad op om voor onze kinderen op te komen, nu ze dat zelf niet kunnen", zegt Van Aken.
Daarnaast wijzen ouders op een probleem dat ook speelt bij de uitstroom. "Zodra onze kinderen van school gaan en overstappen naar dagbesteding of beschut werk, worden ze wederom afhankelijk van taxivervoer. Dit blijft een structurele uitdaging waar nog geen oplossing voor is," zegt Barink.
Visie op leerlingenvervoer
Volgens wethouder Marco Bennink wil de gemeente met de voorgestelde wijzigingen meer maatwerk bieden en leerlingenvervoer toekomstbestendig maken. “Wij werken volgens de visie ‘Naar het Hart van de Beweging’, waarbij we uitgaan van de eigen kracht van inwoners. Het huidige systeem is te veel gericht op formulieren en beperkingen, terwijl wij juist samen met ouders naar oplossingen willen zoeken die bij hun situatie passen”, legt Bennink uit. Hij erkent de zorgen van ouders, maar wijst ook op oplopende kosten en het chauffeurstekort bij vervoerder ZOOV: “De uitgaven zijn de afgelopen vijf jaar met een half miljoen gestegen. We moeten nu ingrijpen om te voorkomen dat we straks écht harde keuzes moeten maken.”
Begrip voor ouders
Bennink begrijpt dat de wijzigingen gevoelig liggen: “Ik snap dat deze veranderingen veel vragen oproepen. Ouders willen het beste voor hun kind, en dat willen wij ook. Als maatwerk nodig is, blijft dat mogelijk.” Hij benadrukt dat de kritiek van ouders al tot aanpassingen heeft geleid, zoals een gefaseerde aanpak: “We hebben ouders betrokken via gesprekken en bijeenkomsten, en op 2 december kunnen zij inspreken bij de raad. Daarnaast starten we een klankbordgroep waarin ouders meedenken over praktische zaken zoals opstapplaatsen en carpoolen.” Volgens Bennink gaat het niet om bezuinigen: “Waar gezinnen zelf niet kunnen, blijft de gemeente ondersteuning bieden. Samen zorgen we voor oplossingen die het beste aansluiten bij de behoeften van het kind.”
Oproep aan de raad
De ouders richten zich nu tot de gemeenteraad: "Wij hopen dat de raad zich bewust wordt van de impact van deze veranderingen op onze kinderen. Wij roepen hen op om te luisteren naar onze zorgen, om voor onze kinderen op te komen en een oplossing te vinden die recht doet aan hun behoeften. De zelfstandigheid, het welzijn en de toekomst van onze kinderen staan op het spel. Laat ons niet in de kou staan."
