Een burgemeester heeft immer en altijd de lokale veiligheid in de portefeuille. Hij of zij staat in nauw contact met bijvoorbeeld politie en brandweer. Maar wat als er opeens kogelbrieven rondom een heikel thema als een nieuw bedrijventerrein in de brievenbus van het gemeentehuis belanden? Of als er veredelde ‘bommen’ tussen raadsleden belanden die praten over de opvang van asielzoekers? Hoe acteer je daar als burgervader op?
Geen enkel risico
In Winterswijk nam Joris Bengevoord, ongetwijfeld in samenspraak met de politie, geen enkel risico. Wat was het geval: wethouder Gosse Visser en fractievoorzitter Tom van Beek van Voor Winterswijk ontvingen een kogelbrief. De laatste kreeg ook nog eens ongewenst bezoek thuis, terwijl hijzelf afwezig was. Acties waarmee een grens werd overschreden.
Reden genoeg voor Bengevoord om de resterende vergaderingen in de raadszaal achter gesloten deuren af te werken. Er is geen sprake van besloten vergaderingen, want ze zijn voor burgers via de live stream van de gemeente te volgen. Maar in 2024 even geen belangstellenden op de publieke tribune én aan de overkant van de raadszaal, hetgeen het bezoek minder overzichtelijk maakt. Dus meer risico. En dát risico wil Bengevoord niet nemen, met het oog op de veiligheid van zijn collega’s, raadsleden en burgers.
Voor de troepen
In ’s-Heerenberg werd er met zwaar vuurwerk gegooid naar raadsleden, die naar de raadszaal in Gouden Handen liepen. Kleine kraters in het grasveld, gaten in auto’s van boa’s, en hoofdpijn en suizende oren bij de betrokken raadsleden.
Onverkwikkelijk en onacceptabel. Burgemeester Harry de Vries van Montferland ging direct voor de troepen staan en liet aan duidelijkheid niets te wensen over. Hij nam de regie en stelde gelijk niet te zwichten voor een groepje raddraaiers. De vergaderingen in Gouden Handen gaan door, mét publiek, de lokale democratie zwicht niet voor actievoerders die met (zwaar) vuurwerk gooien. Dat is hét verschil met Winterswijk: de dreiging van geweld met een vuurwapen is van een andere orde.
Ontmoedigend karakter
De Vries, waarnemend burgemeester in Montferland, liet geen twijfel bestaan dat het democratisch proces doorgaat. Zijn duidelijkheid kan ook nog wel eens een ontmoedigend karakter krijgen. Zo liet de woordvoerder van verontruste inwoners in Didam al weten dat het voor haar niet meer hoeft. Ze ziet geen heil meer in het inspreken tijdens de raadsvergadering van donderdag.
Hoe het dan zit met die groep rondom dat witte busje van een inwoner uit Ulft? Ze lijken hun punt te hebben gemaakt, met leuzen roepen via een megafoon. Een herhaling van zetten sorteert normaal gesproken geen effect. Wie het vuurwerk heeft gegooid is onduidelijk, mogelijk dat onderzoek door de politie daar nog meer duidelijkheid over geeft.
Ze weten in ieder geval wél: donderdag zullen er maatregelen worden genomen om een herhaling te voorkomen. Alleen al voor de (oudere) inwoners in de appartementen op de bovenste verdiepingen in Gouden Handen, verklaarde de burgemeester. Maar verder was De Vries óók heel stellig: er wordt hoe dan ook vergaderd, mét publiek. Hij buigt niet en laat het democratisch proces niet verstoren.