Het leek zo mooi, veel grond en een mooi huis aan de rand van Didam. In 2019 verruilde Erkan Tasan samen met zijn gezin het drukke Leiden voor het Liemerse dorp. Het perceel grenst dan wel aan een spoor, maar met een oppervlakte van totaal vijfduizend vierkante meter was het ver genoeg van het huis om weinig hinder te ondervinden. Met de aanleg van een tweede spoor voor de RegioExpres levert Tasan duizend vierkante meter in. Zo'n tien meter over de hele breedte van het perceel. Het is één van de acht huishoudens in Didam die nog steeds in onderhandeling is met ProRail.
“Ik hoorde twee jaar geleden voor het eerst van de plannen voor een extra spoor, toen we het huis kochten wisten we nog van niks”, aldus Tasan. De inwoner van Didam is niet te spreken over de handelswijze van de spoorbeheerder: “ProRail gedraagt zich echt als een maffiaorganisatie, ze komen bij je met ‘an offer you can’t refuse’. Iets wat je alleen uit de films kent.” Volgens Tasan is de organisatie niet vatbaar voor zijn inbreng. “Die grond raak ik hoe dan ook kwijt, dat is al besloten. Ik heb alleen nog een paar eisen, die worden vooralsnog niet ingewilligd.”
Bestemmingsplan wijzigen
De overgebleven voorwaarde die Tasan nog heeft aan het verkopen van zijn grond, is dat zijn perceel bestemmingsplan technisch anders wordt ingericht. “Als het spoor dichterbij komt, wil ik graag een nieuw huis bouwen op een ander gedeelte van mijn perceel. Dat nieuwbouwhuis ga ik dan ook een stuk beter isoleren tegen het geluid.” Volgens het huidige bestemmingplan mag dat echter niet. Naar eigen zeggen krijgt hij met dit plan bij de gemeente nul op het rekest. “Ik vind het echt bizar dat ik niet ergens anders op mijn eigen grond mag bouwen”, aldus Tasan.
“We worden echt van het kastje naar de muur gestuurd. Bij ProRail en de provincie willen ze niks met de bestemmingsplan wijziging die ik wil doen. Ze verwijzen me door naar de gemeente. De gemeente verwijst me echter weer terug naar ProRail en de provincie”, zegt Tasan die merkbaar gefrustreerd is over de gang van zaken. “De gemeente zorgt ervoor dat ik er nog niet uit ben.” De gemeente wil geen uitspraken doen over deze zaak.
Schadeloos stellen
Tasan is ook niet te spreken over het schadeloos stellen vanuit ProRail: “Het bedrag wat ze buren geboden hebben voor hun grond is slechts wisselgeld. Ze weten dat ze de grond toch wel in bezit krijgen.” ProRail betwist deze uitspraak. “In het algemeen kan gezegd worden dat de grondeigenaren volledig schadeloosgesteld worden. Dat wil zeggen dat de grondeigenaren voor en na realisatie van de RegioExpres in dezelfde vermogenspositie moeten blijven. Perceeleigenaren worden bijgestaan door onafhankelijke adviseurs/taxateurs en de kosten daarvoor worden aan de eigenaren vergoed”, aldus Jeroen Wienen van ProRail. Hij geeft aan dat de organisatie alleen met Register taxateurs en beëdigde Rentmeesters werkt en er een marktconforme prijs betaald wordt.
Volgens Tasan zitten hier nog wat haken en ogen aan: “Je moet zelf bewijzen aan ProRail dat je huis minder waard wordt, dat is bijna niet te doen. Als je het niet eens bent over de prijs, en bijvoorbeeld naar de rechtbank gaat, verlies je het altijd. Ik kan als burger nooit tegen een leger advocaten van ProRail op.” Hij ervaart dan ook veel stress van de hele situatie.
ProRail doet ‘uiterste best’
Wienen geeft aan dat ProRail haar uiterste best doet om er met de grondeigenaren uit te komen: “Wij begrijpen heel goed dat de belangen verschillend zijn en dat de RegioExpres het algemeen belang dient en haaks kan staan op de individuele belangen. Wij hebben er alle begrip voor dat er bij grondeigenaren emoties kunnen loskomen.” Dat is volgens de organisatie mede de reden waarom ze begin 2023 gestart zijn met vervroegde grondverwerving om grondeigenaren op tijd te informeren en met hen in gesprek te komen. “We doen onze uiterste best om, met in achtneming van de huidige wet en regelgeving, met alle grondeigenaren tot overeenstemming te komen”, aldus Wienen. ProRail is inmiddels enkele maanden bezig met de feitelijke gesprekken op inhoud over de schadeloosstelling. Naar verwachting zullen de gesprekken nog maanden duren.
Verhuizen?
Tasan heeft echter weinig aan de boodschap van ProRail. Hij hoopt vooral dat de gemeente Montferland meewerkt. “En als we er echt niet uitkomen zit er niets anders op dan verhuizen, dan gaan we hier weg”, aldus Tasan. “In 2019 hebben we de grote stap gezet om de randstad te verlaten voor de rust hier, we hadden nooit gedacht dat het al zo snel voorbij zou zijn.” Ze hebben dan ook nog steeds goede hoop om eruit te komen. Ondanks alle teleurstelling en frustratie. “Mijn oproep aan de organisaties met wie we aan tafel zitten is: Doe beter je best. Voor hen is het werk, zij zetten om vijf uur de computer uit, voor ons is het ons leven. Wij zijn er dag en nacht mee bezig.”
Foto: REGIO8