Met ongeveer 14,50 meter boven NAP werd donderdagochtend de hoogste waterstand in de Rijn bij Lobith bereikt. Ook de hoeveelheid water die vanuit Duitsland ons land binnenkomt zat met bijna 7.500 kuub per seconde op het hoogste punt. Dat klinkt als veel, maar in de afgelopen decennia is het wel vaker voorgekomen. In 2011 kwam de Rijn bij Lobith zelfs op meer dan vijftien meter boven NAP terecht. “Voor ons zijn die waterstanden heel goed beheersbaar”, zegt dijkbeheerder Rens Huuskes van het waterschap. “Het lijkt inderdaad hoog, maar dat valt voor ons nog wel mee.”
Waar de Rijn donderdag op het hoogste punt stond, bereikten rivieren als de Oude IJssel, de Slinge en de Berkel in de Achterhoek al eerder hun piek. “Sinds woensdag zijn ze aan het afnemen, maar Tweede Kerstdag was wel spannend”, zegt Jan Polman, opdrachtgever binnen het waterschap. “Toen hebben we ook extra gebieden onder water moeten zetten.” Zo is het retentiegebied bij Bredevoort volgelopen om het centrum van Aalten droog te houden. “Dat komt maar één keer in de tien jaar voor, dat we echt gebruik moeten maken van dat soort gebieden”, geeft Polman aan.
Ondergelopen kelders
Zorgen voor de veiligheid zijn er niet, overlast voor inwoners in de Achterhoek is er zeker. Zo liepen er op verschillende plekken kelders en kruipruimtes onder water. “De gewassen zijn er al af, dus voor de agrariërs zijn de problemen niet zo groot. We krijgen wel heel veel meldingen van water in kelders en kruipruimtes”, zegt Polman, die gelijk de oorzaak daarvan aanstipt. “Het grondwater staat heel hoog op dit moment, daar kun je ook weinig aan doen. Dat zakt op een gegeven moment weg.”
Extra inspectie
Het waterschap heeft wel extra mensen op pad gestuurd om de 150 kilometer aan dijken rond de IJssel en de Rijn te inspecteren. Dat gebeurt onder meer met behulp van een drone met een warmtecamera. Er wordt gezocht naar zwakke plekken en zogenaamde zandmeevoerende wellen. “Als er zand onder de dijk gespoeld wordt, willen we dat graag tijdig weten”, zegt dijkbeheerder Huuskes over het gevaar van de wellen. “Uiteindelijk, als dat heel lang doorgaat, zou dat de dijk kunnen ondermijnen.”
Waterpeil zakt
Nu de piek in de Rijn is geweest, verwacht het waterschap dat het waterpeil de komende tijd zakt. “Maar dat zal niet heel snel naar beneden gaan”, denkt Polman. “We krijgen op oudejaarsdag nog wat neerslag, dus het is te vroeg voor een jubelstemming.” Volgens de voorspelling volgt er rond 8 januari nog een piek qua waterstand in de Rijn, maar die zal geen 14,50 meter boven NAP meer zijn.
Na regen komt zonneschijn, en droogte?
Terwijl het overvloedige water in de eerste maanden van 2024 wegvloeit, kan de blik van het waterschap voorzichtig weer op de zomer. Want dan wacht er mogelijk weer extreme droogte. “Het leven van een waterbeheerder is schitterend”, vindt Polman. “Het ene moment sta je met de laarzen in de klei en de andere keer loop je met de slippers door het stof heen. Het is een schitterend vak.”
Foto: REGIO8