Nieuwe zeemeermin langs de rivier: symbool van vrijheid en samenwerking

De kunstenaars vormen een van de acht duo’s die deelnemen aan het project Vrijheidsstroom (‘Freiheitsstrom’). Dit initiatief, gekoppeld aan het thema ‘80 jaar Vrijheid’, presenteert kunstwerken langs de Oude IJssel bij Doetinchem en de Bocholter Aa in Bocholt. Een verbindend element is de samenwerking met ambachtelijke bedrijven uit beide landen waardoor waardevolle samenwerkingen ontstaan, aldus de luidende kunstopdracht.

“Ik fietste als kind vaak langs de rivieren tussen Bocholt en Doetinchem zonder te beseffen hoe ze bij de grens samenstromen in de Oude IJssel,” vertelt Ingo over zijn inspiratie. “Ik heb bij die herinnering ook een ‘Heimat-gevoel’ en vroeg me af waar dat gevoel vandaan kwam. Nu ben ik erachter dat niet de rivieren verbinden, maar de mensen die er langs leven.” Zijn ontwerpvisie wordt gedeeld door Luci, die het project prijst en erdoor gegrepen werd. “Wat ik mooi vind, is dat de kracht van dit initiatief uit Duitsland komt. Zij hebben het bedacht en opgestart.”

Nederland en Duitsland herdenken de bevrijding op verschillende dagen: Nederland op 4 en 5 mei, Duitsland op 8 mei, de dag waarop in 1945 de Wehrmacht capituleerde. Hoewel die datum in Duitsland steeds vaker als een bevrijdingsdag wordt gezien, ligt de term ‘bevrijding’ ook gevoelig in Duitsland. Toch hopen de kunstenaars dat het project de discussie over een gezamenlijke Europese bevrijdingsdag nieuw leven inblaast.

Sinds de herverkiezing van Trump en zijn inauguratie op 16 januari 2025, waarin hij via decreten ingrijpende veranderingen doorvoerde, is de wereld sterk veranderd. “Toen we in augustus 2024 aan dit project begonnen, was de situatie totaal anders,” zegt Ingo. “Nu beseffen we ons hoe kwetsbaar we als land alleen zijn, maar hoe sterk we staan als Europa – en juist die samenwerking langs de grens geeft kracht.”

Voor hem staat Rivermaid voor een jonge vrouw die niet boos is, maar haar hart toont. “Zij biedt weerstand tegen een wereld vol dreigingen,” licht hij toe. Hij verwijst naar leiders als Poetin, Trump en Xi Jinping en benadrukt het belang van samenwerking: “Duitsland heeft zijn democratische structuur te danken aan de VS en Groot-Brittannië. Het is onbegrijpelijk dat Trump via Musk nationalisten steunt in ons land. Hij wil Europa verzwakken, maar Rivermaid bewijst juist de kracht van eenheid in Europa.”

De achtvorm van het kunstwerk symboliseert zowel de acht deelnemende kunstenaarsduo’s als het oneindigheidsteken – een verwijzing naar de bevochten vrijheid die Europa nu 80 jaar kent. “Zo’n lange periode zonder oorlog is uniek in onze geschiedenis,” benadrukt Ingo. “Onze Rivermaid zal haar blik richten op verbinding en vrijheid in Europa, als symbool van veerkracht.”

“We moeten samen blijven. Elke dag”, beaamt Luci Ingo’s uitleg. Hun riviermeermin ligt ook in een ‘achtvorm’. De acht staat ook voor de acht deelnemende kunstenaarsduo’s en een liggende cijfer 8 is het symbool van oneindigheid, in dit geval voor de bevochten vrijheid 80 jaar geleden. Zo’n lange periode vrij zijn, hebben we in de geschiedenis van Europa niet gekend. “Onze riviermeermin zal met haar ogen blijven uitkijken op de verbinding en de vrijheid in Europa. Samen de kracht uitstralen zoals Rivermaid dat doet.”

Het kunstwerk wordt uit aluminium gesneden bij een bevriend bedrijf in Isselburg, dat belangeloos meewerkt. Dat doet hij om te laten zien, dat ook de staalindustrie die van oudsher in deze grensregio zit, in beweging is en een innovatieve sector is vol nieuwe uitdagingen zit. De Rivermaid beweegt met de wind mee en maakt geluid. “Ze ‘klingelt’ en zegt: ‘Freue dich’, want vrijheid is niet vanzelfsprekend.”

Na de expositie wordt het kunstwerk te koop aangeboden. “Het zou perfect passen op een rotonde,” zegt Luci enthousiast. Maar zij wil het kunstwerk ook een blijvende betekenis geven: als goudsmid ontwikkelt ze een Rivermaid-sieraad, zodat mensen haar symboliek van vrijheid en verbinding kunnen uitdragen.